Οι μαθητές του Σοβέτο εξεγείρονται

Στις 16 Ιουνίου 1976, οι μαθητές των σχολείων της πόλης Σοβέτο της Νότιας Αφρικής βγήκαν στους δρόμους, διεκδικώντας μια καλύτερη παιδεία. Η αστυνομία απάντησε με δακρυγόνα και πραγματικά πυρά. Σήμερα, η 16 Ιουνίου αποτελεί εθνική γιορτή στη Νότιο Αφρική, την «Ημέρα των Νέων», κατά τη διάρκεια της οποίας τιμώνται οι νέοι άνθρωποι που έχασαν τη ζωή τους στον αγώνα κατά του Απαρτχάιντ και της Εκπαίδευσης των Μπαντού.

Την αντίδρασης των μαθητών είχε προηγηθεί απόφαση της κυβέρνησης του απαρτχάιντ το 1974 να επιβάλει την υποχρεωτική διδασκαλία στα σχολεία των μαύρων της γλώσσας των Αφρικάανερ, μέσω μιας αγνοημένης διάταξης, της «Πράξης για την Εκπαίδευση των Μπαντού». Η εν λόγω πράξη προέβλεπε ότι Αφρικάανερ – η γλώσσα των καταπιεστών για τους μαθητές - και Αγγλικά θα διδάσκονταν ισότιμα στα σχολεία.

Όταν το 1976 άρχισε η σχολική χρονιά, πολλοί καθηγητές αρνήθηκαν να διδάξουν τα Αφρικάανερ. Οι μαθητές αρνούνταν επίσης να διδαχθούν τη γλώσσα, ασκώντας παράλληλα κριτική στη στάση καθηγητών και γονιών απέναντι στην κυβερνητική πολιτική. «Οι γονείς μας είναι προετοιμασμένοι να υποφέρουν υπό τους νόμους των λευκών. Ζουν χρόνια υπό αυτούς τους νόμους και έχουν αποκτήσει ανοσία απέναντί τους. Εμείς όμως αρνούμαστε μια εκπαίδευση που έχει σχεδιαστεί για να μας μετατρέψει σε σκλάβους στη χώρα που έχουμε γεννηθεί» τόνιζαν οι νεαροί μαθητές.

Τον Ιούνιο, οι μαθητές του Orlando West Junior Primary School αποφάσισαν να μποϊκοτάρουν το μάθημα εντός της αίθουσας. Στο μποϊκοτάζ τους συμμετείχαν και μαθητές από 7 άλλα σχολεία του Σοβέτο. Το υπουργείο της Εκπαίδευσης των Μπατού έστειλε την αστυνομία. Στο λύκειο Naledi οι μαθητές αποφάσισαν να αποφασίσουν στον περιφερειακό υπεύθυνο για την Εκπαίδευση. Η αστυνομία κατέφτασε και πάλι στο σχολείο. Οι μαθητές άρχισαν να οργανώνονται. Στις 13 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τη συμμετοχή περίπου 400 νέων, κατά τη διάρκεια της οποίας λήφθηκε η απόφαση να προχωρήσουν σε μια μαζική διαδήλωση κατά της χρήσης των Αφρικάανερ στα σχολεία στις 16 Ιουνίου.

Υπολογίζεται ότι περίπου 15.000 με 20.000 μαθητές, με τις σχολικές τους στολές, συμμετείχαν στη διαδήλωση της 16ης Ιουνίου. Η αστυνομία σχημάτισε μια ευθεία γραμμή μπροστά στην πορεία, διατάσσοντας το πλήθος να διαλυθεί. Η άρνηση των μαθητών να υπακούσουν κατέληξε σε μαζική χρήση δακρυγόνων και πραγματικών πυρών.

Οι μαθητές άρχισαν να βάζουν φωτιά σε κτίρια σύμβολα του απαρτχάιντ, όπως κυβερνητικές υπηρεσίες και οχήματα που ανήκαν σε λευκούς επιχειρηματίες. Ελικόπτερα πετούσαν δακρυγόνα στους συγκεντρωμένους μαθητές, ενώ μπλόκα είχαν στηθεί σε όλες τις εισόδους της πόλης. Οι συγκρούσεις αστυνομίας και μαθητών συνεχίστηκαν όλο το βράδυ.

Το πρωί της 17ης Ιουνίου, η πόλη θύμιζε βομβαρδισμένο τοπίο. Καμένα κτίρια, καταστήματα, αυτοκίνητα, αλλά και σοροί νεαρών ανθρώπων. Ο επίσημος απολογισμός έκανε λόγο για 23 νεκρούς. Δεν έλειπαν όμως και οι εκτιμήσεις που μιλούσαν για 200 νεκρούς. Εκατοντάδες άνθρωποι επίσης τραυματίστηκαν.

Οι μαθητές ξαναβγήκαν όμως στους δρόμους, με την αστυνομική παρουσία πάντα έντονη. Την τρίτη ημέρα των κινητοποιήσεων, το υπουργείο αποφάσισε να κλείσει όλα τα σχολεία του Σοβέτο.
Σύντομα, οι διαδηλώσεις επεκτάθηκαν και σε άλλες πόλεις, μετατρέποντας την κινητοποίηση σε μια από τις μεγαλύτερες που έχει βιώσει η Νότιος Αφρική. Η αστυνομία αδυνατούσε να τους καταστείλει, ακόμη και με τη χρήση βίας. Η αναστάτωση στη χώρα συνεχίστηκε μέχρι το τέλος του έτους. Μια νέα γενιά είχε κάνει αισθητή την παρουσία της και ήταν αποφασισμένη να την ακούσουν.

Πηγή